“Niet zo lang geleden was ik in mijn appartement in Barcelona, waar ik wat oude papieren tegenkwam. Er zat een schoolopdracht tussen over wat je later wil worden. Ik was toen 11. Mijn antwoord daarop was ‘juf Engels’. Toen was ik dus al bezig met het leren van een tweede taal. Fijn dat ik nu de kans heb gekregen taalwetenschapper te worden.”

In Barcelona volgde González vervolgens English Studies. Tijdens deze opleiding kwam ze via het Erasmusuitwisselingsprogramma in Amsterdam terecht, waar ze Modern Languages studeerde. Door haar tweetalige opvoeding in het Spaans en Catalaans was ze zich al heel snel bewust van het belang van het leren van een tweede taal. Haar liefde voor het Engels zorgde ervoor dat ze die taal wilde studeren. Nederland is een autoriteit op het gebied van taalkunde en hier promoveren was dan ook een logische keuze: “Ik ben een voorbeeld van zo’n Erasmusstudent die nooit meer naar huis is gegaan. Na afronding van mijn studie bij de UvA ben ik in Utrecht gepromoveerd."

Machtspositie

“Taal is een tool voor communicatie maar ook voor identiteit”, meent González. Dat taal belangrijk is voor identiteit wordt door veel verschillende voorbeelden onderschreven. Een actueel voorbeeld is de annexatie in Oekraïne. In elk nieuw bezet gebied wordt gezegd: 'hier moet nu Russisch worden gesproken.' De identiteit van een volk wordt veranderd door de taal te veranderen. “Dat gebeurde in de geschiedenis van Latijns-Amerika ook”, licht González toe. “De Spanjaarden kwamen daar aan en zeiden ‘jullie zijn niet goed genoeg, jullie talen zijn niet goed genoeg, vanaf nu gaan jullie alleen Spaans praten.’ Als je een dominante taal spreekt, heb je een machtspositie”, aldus González.

Erkenning

Door de autochtone talen van Latijns-Amerika weer een officiële status te geven, krijgt de inheemse bevolking de erkenning die zo belangrijk is. In Paraguay wordt naast het Spaans ook het Guaraní gesproken en is dit ook een officiële taal. “Toen de Jezuïeten daar aankwamen, besloten ze dat het belangrijk was ook de lokale taal te leren om de mensen te bekeren. Zo heeft het Guaraní vanaf het eerste contact met het Spaans een belangrijke rol gehad. In Bolivia zijn een aantal jaar geleden, toen Morales aan de macht kwam, alle inheemse talen officieel gemaakt”, vertelt González. Mensen met autochtone talen kunnen worden gemarginaliseerd, maar niet zo makkelijk in de landen waar die talen erkend worden.

“Ik ben van mening dat het Spaans van Latijns-Amerika veel rijker en interessanter is dan het Europese Spaans”, zegt González. Taalvariatie, de tweede richting waarin ze onderzoek doet, is voor haar interessant door, onder andere, de aanwezigheid van inheemse talen. “Het is heel boeiend om te kijken hoe het Spaans beïnvloed is door bijvoorbeeld het Quechua, Aymara of het Guaraní en andersom.”

Spelen in plaats van stampen

Dat het aanleren van tweede talen nog een weg heeft te gaan, weet González uit eigen ervaring. “Ik schrik er een beetje van hoe mijn kinderen op de middelbare school tweede talen leren. Ik denk dat we al veel verder zijn in de ontwikkeling van hoe je dat het best zou kunnen doen.”

Het taalonderwijs in Nederland, met name op middelbare scholen, vindt González dus vaak zorgwekkend. “Het stampen van rijtjes dient alleen om een toets te halen, niet om een taal te leren.” Op middelbare scholen gaat het er helaas vaak nog steeds zo aan toe. “Voor de motivatie van de kinderen, want dat zijn het echt nog op de middelbare school, zou het op een veel speelsere manier moeten gaan. Mijn zoon volgt nu bijvoorbeeld Franse les op een speelse manier, dus er zijn wel positieve ontwikkelingen.”

Virtual Reality

González kreeg onlangs een beurs van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap voor vernieuwing in het academisch onderwijs. Ze is een platform aan het ontwikkelen waarop studenten hun onderzoek kunnen publiceren. Zo hebben ze de mogelijkheid om projecten te delen en zich voor te bereiden op publicaties en een eventuele academische carrière. Verder buigt González zich op dit moment over twee projecten gehonoreerd door LUCDH waarbij ze zich focust op het gebruik van VR in taalonderzoek. “Mijn verwachting is dat mensen, beide native speakers en tweede-taalleerders, veel meer hun eigen taal gaan gebruiken met zo’n VR-bril op. Dat zou de toekomst kunnen zijn voor het verzamelen van data!”